Powód wybuchu powstania
Jesienią 1943 roku wiedziano już, że Polska nie zostanie wyzwolona z pod okupacji niemieckiej przez wojska aliantów zachodnich, lecz przez armię czerwoną. Kolejne agresywne posunięcie Stalina zaskutkowało zerwaniem stosunków dyplomatycznych z Rządem Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźctwie.Kwestionowanie przedwojennej granicy polsko-radzieckiej, inspirowanie ośrotków politycznych konkurencyjnych wobec legalnego żądu RP (Krajowa Rada Narodowa i Związek Patriotów Polskich) stawiału powiem pod znakiem zapytania integralność terytorialną Polski lecz równiez jej politycznej niezalezności. Podczas konfederacji techerańskiej (28 listopada-1 grudnia 1943) przywódcy "Wielkiej Trójki" uzgodnienie wstępnie, ze granica Polski z ZSRR zostanie oparta o tzw. Linię Curzona, wzamiann za co Polska miała uzyskać rekompensatę terytorialną kosztem Niemiec, o ustaleniach podjętych na konfederacji w Teheranie nie przekazano polskiemu rządowi na uchodźctwie.
"Wielka trójka"- Józef Stalin, Franklin D. Roosevelt i Winston Churchill.
Dnia 14 października 1943 roku komendant główny AK, generał Tadeusz Komorowski "Bór", wygłosił na posiedzeniu Krajowej Reprezentacji Politycznej referat poświęcony zagadnieniom powstania. Po zaprezentowaniu przewagi okupanta nad siłami konspiracji zapytał czy wobec takiego stanu rzeczy powstanie we współczesnych warunkach jest w ogóle realne i nie będzie jedynie zbrodnią takiego skrwawienia narodu, ze moze to grozić wykreśleniem jego historii, oznajmił równiez to ze powstanie ma prawo się nie udać.
20 listopada 1943 roku generał "Bór" wydał rozkaz w sprawie przeprowadzenia tzw. akcji "Burza" zawierał on szczegółowe wytyczne w sprawie działań, które oddziały AK oraz cywilne struktury Polskiego Państwa Podziemnego powinny podjąć w momencie, gdy wschodni front dotrze do granic przedwojennej Polski. "Burza" miała rozpocząć się na Kresach Wschodnich, a następnie w miarę przesuwania się frontiu obejmować pozostałe części kraju. O ile jednak militarne załozenie "Burzy" zostało w duzej mierze zrealizowane, o tyle pod względem politycznym zakończyła się ona klęską. Z reguły Armia Czerwona z chęcią przyjmowała polską pomoc, współdziałając z oddziałami AK na szczeblu taktycznym. Zdarzyło się nawet, ze w rozkazach dziennych dowódcy wyrazali uznanie dla dzielności i ofiarności polskich zołnierzy. Po wyparciu niemieckiej armii podązającej w ślad za frontem, formacje NKWD błyskawicznie przystępowały jednak do rozbrajania oddziałów AK. Masowo aresztowano oficerów i przedstawicieli cywilnych władz Polskiego Państwa Podziemnego, a prostym zołnierzom dawano zazwyczj do wyboru wstąpienie do Armii Polskiej w ZSRR lub wywózkę do Nagru. W ten sposób Sowieci postąpili między innymi na Wołyniu, Wilnie oraz we Lwowie.